Flora
In Kroatië is de natuur prachtig. Zoveel verscheidenheid. Teveel om alles bij elkaar te krijgen.
Ik doe mijn best, maar zal er nooit in slagen ieder bloempje, onkruidje en plantje bij elkaar te brengen.
Toch hoop ik dat jullie hier - met zo'n 225 soorten - toch wat leuke info kunnen vinden wanneer je de natuur intrekt...
Veel plezier alvast.
De plant of delen ervan zijn giftig
De plant of delen ervan zijn eet- of drinkbaar
Voor je gaat experimenteren op culinair of medisch vlak...
Vraag raad aan een Kroaat...
De plant of delen ervan worden gebruikt in de medische sector
De plant of delen ervan werden/worden gebruikt in de kruiden- of volksgeneeskunde.
De overige symbolen wijzen zichzelf wel uit zodra u de tekst leest.
.png)
Wilde bloemen
De kleintjes (0 tot 50 cm)
Argyrolobium zanonii - Srebrna djetelina - Gewone rolklaver
-
5-25 cm - 5-9
-
Gewone rolklaver lijkt op veldlathyrus maar de bladeren en bloemen zijn anders.
-
De bloemen van de rolklaver kleuren oranje de bladeren staan niet in paren zoals bij de veldlathyrus.
Anthyllis vulneraria - Pravi ranjenik - Wondklaver
-
20 cm - 5-6
-
Soms kruipt hij, soms groeit hij rechtop.
-
De gehele plant is bedekt met zilverkleurige haartjes.
-
De meest voorkomende kleur is geel, met varianten over oranje tot rood, al zijn er zelfs roze en witte soorten.
-
Werd in de volksgeneeskunde gebruikt om wonden te genezen.
_edited.jpg)
foto Degenia Velebitica : <a title="Roberta F., CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Velebitska_degenija_kamenjar_080509.jpg"><img width="640" alt="Velebitska degenija kamenjar 080509" src="undefined"></a>
no changes were made
Alyssum montanum - Gromotulja - Schildzaad
-
10-20 cm - bloeitijd: 4-6
-
Dit specifieke Kroatische Alpine-plantje heeft zilver behaarde blaadjes en schermen vol geurige heldergele bloemen.
-
Meer soorten: Aurinia saxatilis - Gromotulja - rotsschildzaad)
Degenia Velebitica - Velebitska degenija - Velebit degenia
-
10 cm - bloeitijd: 5-6
-
Deze plant hoort thuis bij de narcisfamilie Amaryllidaceae. Je kan ze enkel in het Velebit- en Kapala gebergte vinden.
-
Het bloempje wordt als symbool gebruikt op het wapen van de provincie Lika-Senj.
-
Van 1993 tot 2022 werd een afbeelding van de bloem op de Kroatische 50 lipa -munt geslagen.
-
De bladeren van de plant heeft lijken grijze kussens met zilvergrijze haren. De citroengele bloemen geuren.
Anemone Ranunculoides - Žuta šumarica - Gele anemoon
-
15-25 cm - bloeitijd: 3-5
-
Deze anemoon houdt van vochtige, kalkhoudende grond in loofbossen en tussen hakhout.
-
Het witte melksap van de gele anemoon is licht giftig.
Ranunculus ficaria - Ledinjak - Gewoon speenkruid
-
10-30 cm - bloeitijd: 3-5
-
De planten vormen een "tapijt".
-
De bloemen openen zich niet bij slecht weer.
-
Vroeger werden de bladeren van de plant - die veel vitamine C bevatten - gebruikt tegen scheurbuik.
Linum strictum - Stegnuti lan - Rechtopstaand geel vlas
-
10-45 cm - bloeitijd: 2-5
-
Dit endemische plantje in het Middellandse Zeegebied groeit het liefst op zand- en rotsachtige plaatsen, droge heuvels, en wijngaarden.
-
Vroeger werd het geteeld voor de plantaardige vezels voor linnen en de eetbare zaden en blad.
Blackstonia perfoliata - Jednožilna žuška- Herfstbitterling
-
10-40 cm - bloeitijd: 7-10
-
Deze plant uit de gentiaanfamilie wordt vooral gevonden in het Middellandse Zeegebied.
-
De zeegroene bladeren staan tegenover elkaar in paren aan de stengel.
Dittrichia viscosa Rorippa pyrenaica
Dittrichia viscosa - Dittrichia viscosa - Kleverige alant
-
20-50 cm- bloeitijd: 6-11
-
Wanneer je de bladeren kneust ontstaat een sterke harsgeur.
Rorippa pyrenaica - Pirinejski grbak - Pyrenese kers / Gele tuinkers
-
20-30 cm - bloeitijd: 5-7
-
De bloemen staan in korte trossen spreidend oplopend.
Urospermum dalechampii - Obični Lampistrelle - Gewone Lampistrelle
-
10-50 cm - bloeitijd: 4-6
-
Met slechts één bloempje op een lange steel verkiest dit plantje droge bermen, droge weilanden tot zelfs woestijnachtige plekken.
-
Het bloemhoofdje heeft opvallende zwavelgele tongetjes met zwarte tandjes.
Primula veris Primula vulgaris
Pulsatilla alpina Viola arvensis & Viola tricolor
Primula veris - Prijevod 'primula' - Gulden sleutelbloem
-
15-30 cm - bloeitijd: 4-6
-
De lichtgele tot safraan-gele bloemen hebben oranje vlekjes in de keel.
-
De kroon is klokvormig.
Primula vulgaris - Rani jaglac - Stengelloze sleutelbloem
-
15 cm - bloeitijd: 3-5
-
De omgekeerd eironde bladeren zijn getand en aan de onderzijdebehaard.
-
De bloemen zijn teder lichtgeel
Pulsatilla alpina- -Planinska sasa - Alpenanemoon
-
Ook van deze soort ( zie blauw kleintjes) zijn zowel de bladeren als de stengels bezet met zilvergrijze haartjes.
De Alpenanemoon komt voor in haast alle Midden- en Zuid-Europese gebergtes.
Viola arvensis - Poljska ljubica - Akkerviooltje & Viola tricolor - Divlja maćuhica - Driekleurig viooltje
-
Aversis
-
20 cm - bloeitijd: 4-8
-
De bloemblaadjes zijn aan de zijkant lichtjes opgericht. De bloempjes zelf amper 1cm groot.
-
In tegenstelling met het bosviooltje zijn de bloemen van deze soort meestal tweekleurig.
-
Dit viooltje is niet eetbaar...
-
Tricolor
-
30 cm - bloeitijd: 4-8
-
De bloemen zijn tussen de 1 en 1.5 cm groot.
-
De bloemen van deze soort zijn meestal driekleurig, wat bij de witte soort minder opvalt dan bij bijvoorbeeld de paarse...
-
Het driekleurig viooltje is eetbaar en smaakt een beetje bitter.
Euphorbia myrsinites Crithmum maritimum
Euphorbia myrsinites - Krvavi mlječić - Blauwe wolfsmelk
-
20-40 cm - bloeitijd: 5-7
-
De onopvallende bloemen zijn omgeven door zwavelgele schutbladeren.
-
Het witte, melkachtige sap van de plant is giftig en kan bij mens en dier aanzienlijke huid- en oogirritatie veroorzaken. Bij contact met de ogen kan het zelfs blindheid veroorzaken. Bij inname kan je symptomen als misselijkheid, braken en diarree ervaren.
Crithmum maritimum - Motar - Zeevenkel
-
20-50 cm - bloeitijd: 7-11
-
De jonge bladeren - in mei geplukt - bevatten veel vitaminen c en smaken naar asperges. Ze kunnen zowel in salades gebruikt worden als in warme gerechten.
Taraxacum officinale - Maslačak - Gewone paardenbloem -
-
bloeitijd: 2-11
-
Paardenbloemen zijn eetbaar en worden ook in de kruidengeneeskunde gebruikt.
-
De melk van de plant kan bijvoorbeeld gebruikt worden tegen puistjes zoals acne. Gewoon rechtstreeks erop aanbrengen.
Carpobrotus edulis - Karpobrot - Hottentotvijg
-
25-30 cm - bloeitijd: 6-9
-
Deze kruipende plant vormt kussens en komt voor op rotsen, kliffen en zandgrond.
-
De vlezige doosvrucht die niet openspringt is eetbaar.
Sedum reflexum Saxifraga aizoides
Sedum sexangulare - Žuti žednjak - Zacht vetkruid
-
10-15 cm - 6-7
-
Deze groenblijvende vetplant lijkt erg op Sedum Acre maar de blaadjes zijn dichter en korter.
-
Hij verkiest een zonnig plekje op droge zandgrond.
-
De stervormige bloempjes trekken insecten aan.
Sedum acre - Oštri žednjak - Muurpeper
-
5-25 cm - 6-7
-
Deze tapijtvormende Sedum soort lijkt op de vorige, maar de blaadjes smaken naar peper.
-
Ook hij groeit op droge zandgronden, tussen rotsen en tegels.
-
Het plantje is licht giftig.
-
Vroeger werd hij gebruikt om likdoorns week te maken. Maar veroorzaakt uitslag en blaren.
Sedum reflexum - Sivolisni žednjak - Tripmadam
-
25-35 cm - 6-8
-
Tijdens de bloei staan de stengels mooi rechtop, ervoor kunnen ze knikken.
-
De blaadjes lopen uit op een punt.
-
Groeit net als de andere twee op zandgronden, tussen muurspleten en rotsen..
Saxifraga aizoides - Žuti žednjak - Gele bergsteenbreek
-
5-15 cm - 6-9
-
Heeft vertakte bloemstengels met lancetvormige, puntig afgeplatte blaadjes.
-
De bloempjes staan in een pluim met meerdere bij elkaar.
-
Soms zijn de kroonblaadjes rood gekleurd.
De middelmaatjes (50 tot 100 cm)
Pallenis spinosa Medicago ×varia
Pallenis spinosa - Trnoviti ušac - Stekelig sterkruid
-
60 cm - 5-7
-
Op de korte bladstelen zitten gele schijfbloemen en twee kransen gele straalbloemen.
-
Deze houden van een zeer droge omgeving en zijn dan ook te vinden op zonnige gronden en bermen.
Medicago ×varia - Lucerna - Bonte luzerne
-
30-80 cm - bloeitijd: 7-8
-
Deze vaste plant behoort tot de vlinderbloemenfamilie
Rhinanthus alectorolophus - Runjavi škrobotac - Harige ratelaar
-
20-80 cm - 5-7
-
De platte gele bloemen zijn en geel en bestaan uit twee lippen.
-
De bovenste lip heeft aan weerskanten een blauwe tand.
-
De schutbladen en kelk zijn geelgroen en hebben korte driehoekige tanden
Linaria vulgaris - linaria vulgaris - Vlasbekje
-
30-90 cm - 6-9
-
De welving van de onderlip die de opening van de bloem afsluit, het masker of gehemelte, is meestal oranje of lichtgeel.
-
Vroeger gebruikte men de de plant als laxeer- of urine-afdrijvend middel.
Hypericum perforatum - Gospina trava - Sint-janskruid
-
20-85 cm- bloeitijd: 7-9
-
Staat belend voor haar antidepressieve effect in preparaten voor medisch gebruik.
Helichrysum italicum - Smilje - Kerrieplant
-
60 cm- bloeitijd: 7-8
-
Uit deze plant kan je ondanks de naam geen kerriepoeder halen. Wel worden zowel de zilvergrijze takjes als de bladeren vers of gedroogd gebruikt in de Mediterrane keuken.
De grote (100 + cm)
Lactuca serriola - Divlja salata - Kompassla
-
tot 1 meter- bloeitijd: 7-9
-
De bladen kunnen veer-spleetig zijn tot ongelobd.
-
Denk nou niet: sla - we gaan dat eens proeven... de hele plant is giftig. Toch werd ze vroeger net daarom in de volksgeneeskunde gebruik als narcoticum.
Verbascum sinuatum - Golfbladige toorts
-
100 tot 200 cm - bloeitijd: 4-7
-
Groeit op rotsige plaatsen, langs wegen, kuststroken op droge velden en in tuinen.
-
Opvallend zijn de paars behaarde meeldraden.
Op de gewone venkel zie je een zweefvlieg. Wil je graag het verschil kennen tussen een zweefvlieg en een wesp of een bij ?
Kijk dan eens bij insecten...
Digitalis ambigua - Velecvjetni naprstak - Vingerhoedskruid
-
30-200 cm - bloeitijd: 5-10
-
Het eerste jaar vormen zich de bladeren, pas in het tweede jaar vormt zich een bloemstengel waarop zich een dichte tros van soms tot 90 klokjesbloemen vormt.
-
In de bloemkelk bevinden zich donkere lijntjes.
-
Hommels en bijen moeten in de bloemkroon kruipen om bij de nectar te komen.
Foeniculum vulgare - Komorač - Venkel
-
tot 200 cm - bloeitijd: 7-8
-
De bladeren en draadvormige vertakkingen kunnen als kruid gebruikt worden. Ze geven een lichte anijs smaak af.
Jacobaea maritima - Srebrna pepeljuga - Zilver kruiskruid
-
De plant bevat pyrrolizidine-alkaloïdens en is daardoor zeer giftig.
Phlomis - Gostanka - Brandkruid
-
100-120 cm - bloeitijd: 6-9
-
Dit grijsbladig, niet geheel winterhard struikje staat het liefst in volle zon op een droge plaats.
-
Er bestaan zo'n 90 soorten in en rond Kroatië. Je zal begrijpen dat me dat echt niet lukt hier...
E. cyparissias - Obična mlječika - Gewone wolfsmelk
-
tot 1 meter- bloeitijd: 5-6
-
De Nederlandse wolfsmelk komt voort uit het witte 'melksap' dat vrijkomt als je de plant kneust of breekt.
-
Voor de nieuwsgierige aagjes: Het sap kan huidirritatie veroorzaken en is vooral gevaarlijk voor de ogen. Het sap is vaak giftig, gevaarlijk voor huid en ogen.
Euphorbia amygdaloides - Bademasta mlječika - Amandelwolfsmelk
-
10-100 cm - bloeitijd: 4-6
-
Deze wintergroene plant heeft een tweejarige bloeistengel waarop zich in het eerste jaar een bladrozet vormt.
-
De onopvallende bloemen zijn geelgroen van kleur.
-
Amandelwolfsmelk kan je vinden in halfopen loofbossen op vochtige, kalkrijke grond.
-
Wolfsmelk hoort bij het zogenaamde heksenkruid. Dat is een groep planten die door kruidenvrouwen / heksen werden gebruikt omwille van hun hallucinogene, verdovende, geneeskrachtige of rustgevende werking. De plant is giftig en kan zelfs bij aanraking al problemen veroorzaken op de huid
Helianthus tuberosus Tragopogon porrifolius
Helianthus tuberosus - Čičoka - Aardpeer / Knolzonnebloem
-
150-350 cm- bloeitijd: 6-8
-
De knol van deze plant kan zowel rauw als gekookt worden gegeten.
De smaak heeft wat weg van een artisjok, is licht zoet met een lichte nootsmaak.
Tragopogon porrifolius - Lukasta kozja brada - Jeruzalemster / Schorseneer
-
Deze tweejarige plant die gekweekt wordt voor eetbare wortel heeft ook mooie bloemen en komt in Kroatië in het wild voor.
-
Maar naast de bekende gekookte wortel kunnen ook de verse, jonge bladeren gekookt of rauw gegeten worden.
Distels
Carthamus lanatus L Onopordum acanthium agg.
Carthamus lanatus L - Vunenasti bodalj - Wollige safloer
-
80-120 cm- bloeitijd: 7-9
-
Uit de zaden wordt saffloerolie gewonnen.
-
Saffloer werd / wordt ook verbouwd voor de gele en rode kleurstof die uit de plant met saffraangele bloemen en roodachtige stengels gewonnen kan worden.
Onopordum acanthium agg. - Magareći trn - Echte wegdistel
-
20-50 cm- bloeitijd: 6-11
-
Is ook geen echte distels. Door de viltig behaarde bladeren met stekels heeft de plant een grijs - zilveren schijn.
-
De plant wordt gegeten en is rijk aan inuline. Uit de zaden kan distelolie worden geperst.
-
Het sap van de plant werd vroeger medicinaal gebruikt
Wilde bloemen
Klokjesbloemen
De klokjesbloemen, campanula soorten zijn bij ons erg geliefd om in de tuin aan te planten.
Kroatië mag je eigenlijk het thuisland van deze geliefde rotstuinplantjes noemen.
In ons favoriete vakantieland groeien ze zomaar in het wild, in alle vormen, maten en soorten... heerlijk.
Ik zet ze daarom graag even in een apart blokje voor al de andere blauwe, paarse en roze in het wild voorkomende soorten...
Campanula cochleariifolia - Hrvatski zvončić - Dwergklokje/ Sprookjesvingerhoedje
-
10-20 cm- bloeitijd: 6-8
-
Dit wortelstokachtige vaste plantje komt van nature voor in de Pyreneeën, de Alpen, het Franse Centraal Massief en de Karpaten van Centraal-Azië. Europa.
-
De bosjes heldergroene bladeren dragen knikkende paarsblauwe of licht-tot hemelsblauwe klokjesbloemen.
Campanula waldsteiniana - Valdštajnova zvončika - Campanula waldsteinianae
-
10-15 cm- bloeitijd: 4-5
-
Dit is één van de soorten die wij bij het tuincenter kopen om in onze border of rotstuin te planten.
Phyteuma - Zečica - Rapunzel
-
5-90 cm- bloeitijd: 5-7
-
Deze soort hoort wel degelijk bij de klokjesbloemen.
-
Ze bestaan in kleurvariaties tussen wit, over lila en paars, tot bijna zwart. Deze soorten benoem ik niet apart bij hun wetenschappelijke naam, kwestie van wat plaats besparen...
Gentiana clusii - Kluzijeva sirištara - Grootbloemige gentiaan
-
4-15 cm- bloeitijd: 5-7
-
Neen, dit is inderdaad geen campanula-soort. Maar hij lijkt er wat op en wordt er soms mee verward. Vandaar dus...
-
Ook deze - voor hun unieke, diepe hemelsblauwe bloemen bekende planten - houden van berglucht, rotsige bodem en arm grasland.
-
Ze komen voor op hoogtes tot 2700m.
Campanula pyramidalis Campanula barbata
Campanula pyramidalis - Piramidalni zvončić - Piramideklokje
-
80-150 cm - bloeitijd: 6-9
-
Deze overblijvende campanula soort heeft per bladoksel drie, kort gesteelde, 20- 26 mm bloemen. Deze variëren van licht violette, lichtblauwe en zelden witte bloemen.
Campanula barbata - Campanula barbata - Behaard klokje
-
10-40 cm - bloeitijd: 6-8
-
Deze hemelsblauwe bloemen (soms ook violet of wit) staan in trossen aan één zijde van de stijve, rechtopstaande stengel. De kelkjes zijn behaard. Vandaar de naam dus.
Capanula portenschlagiana - Portenšlagova zvončika - Dalmatiëklokje
-
10 cm- bloeitijd: 6-8
-
Deze tapijtvormende campanula is een typische bergplant die je vooral in het Biokovo gebergte zal aantreffen.
-
10-15 cm- bloeitijd: 5-7
-
Ook dit is geen echte campanula, al hoort hij wel tot de klokjesbloemen.
-
Deze sterke rotsplantjes hebben tijmachtige blaadjes en de bloemen zijn roze-lila tot paars-violet en zijn alleenstaand.
De kleintjes (0 tot 50 cm)
Myosotis - Potočnica - Vergeet-me-nietje
-
Deze groep telt meer dan 150 erkende soorten. Daar begin ik dus niet aan ;)
Vinca minor & Vinca major - & Veliki Zimzelen - Kleine & Grote maagdenpalm
-
De typisch Mediterrane plant bevat giftige stoffen waaronder vincamine. In de kruidengeneeskunde wordt hij gebruikt tegen allerhande aandoeningen zoals: hoge bloeddruk, suikerziekte, infecties, verkoudheid, oogirritaties en aderverkalking
-
Minor
-
Heeft uitlopers tot 50 cm lang.
-
Heeft uitlopers van 100-200cm lang.
-
De randen van het blad zijn behaard in tegenstelling tot de blaadjes van de kleine maagdenpalm
Anemone hepatica - Jetrenka - Leverbloempje
-
5-25 cm - bloeitijd: 3-4
-
De stelen zijn behaard en de bloem zelf heeft aan de onderkant 3 schutbladen.
-
Ook zij sluiten 's avonds en bij regen.
-
In de middeleeuwen werd het plantje door kruidendokters gebruikt tegen leveraandoeningen.
-
Vandaag de dag wordt gebruikt tegen bronchitis, jicht, puistjes traag genezende wonden en ja, nog steeds tegen gal- en lever aandoeningen.
Lysimachia arvensis - Poljska krivičica - Gewoon guichelheil
-
10-40 cm - bloeitijd: 5-9
-
Deze planten houden van een vochtige tot natte ondergrond.
-
Bijen worden sterk aangetrokken door een chemische stof in de bloemen.
-
Ze bestaan ook in het rood ( zie daar )
Muscari comosum - Kitnjasta presličica - Kuifhyacint
-
10-50 cm- bloeitijd: 4-6
-
Dit bolgewasje komt uit de aspergefamilie.
-
De bovenste bloemen zijn helder paarsblauw en onvruchtbaar.
-
Volgens de Oude Grieken is de kuifhyacint een voedzame plant die bovendien een zeer geschikt afrodisiacum zou zijn.
-
Wij kennen vooral de volgende soort:
Muscari botryoides - Razgranjena presličica - Druifhyacint
-
40 cm- bloeitijd: 3-5
-
De bijna bolvormige bloemen staan dichter op elkaar dan bij de vorige soort, de onderste bloemkopjes knikken.
-
De bloemen zijn helder blauw tot paars met een witte rand. Ze bestaan ook helemaal wit.
Scilla - Jesenski procjepak - Sterhyacint
-
10-40 cm
-
Deze mooie bolgewassen bloeien meestal in het voorjaar.
-
Er zijn ook soorten die in het najaar bloeien zoals de Scilla autumnalis.
-
Net zoals bij de vorige soorten zijn de bloemen meestal blauw.
-
Veronica chamaedrys - Dvorednodlakava čestoslavica - Gewone ereprijs
-
10-40 cm - bloeitijd: 4-6 --- 10-50 cm - bloeitijd: 5-7
-
Deze vaste plant met hemelsblauwe tot azuurblauwe bloemen komt uit de Weegbreefamilie.
-
Naar buiten toe worden de bloemen lichter van kleur.
-
Bloemen met een rode zweem zijn meer dan een dag oud .
-
's Avonds, bij regen en bij hevige wind sluiten de bloemen zich en gaan hangen.
Pulsatilla grandis - Velika sasa - Grotere pasquebloem
-
5-20 cm- bloeitijd: 2-4
-
Deze meerjarige plant groeit op calciumrijke grond.
-
Je kan hem vinden in dennen- en eikenbossen, tussen rotspartijen en op droge graslanden.
-
De zachte, zijdeachtige stengel is beschermd tegen de kou door fluweelzachte, zilvergrijze haartjes.
-
In Slovenië is de plant zeldzaam en beschermd.
Pulsatilla pratensis - Crnkasta sasa - Anemone pratensis
-
5-20 cm - bloeitijd: 4-6
-
Een basaal bladrozet van dubbel-geveerde, fijne, spitse bladslippen vormt zich tijdens de bloei
-
Bijna bovenaan de stengel kan je drie diep ingesneden stengelbladeren zien met spitse, ovale slippen.
-
Ook deze heeft de beschermende laag zilvergrijze donzige haartjes.
-
De donker purperen, bijna zwarte bloemknop van deze soort is altijd knikkend.
-
Je kan hem spotten op kalkhoudende weides en berghellingen in Zuid-Europa.
-
Alle leden van de Pulsatilla familie zijn zeer giftig. Bij een inname van sap of delen van bloem of plant kan je erg ziek worden: krampen, diarree & braken. Lage bloeddruk en i ernstige gevallen coma.
-
De Noord-Amerikaanse indianen gebruikten de plant om de weeën op te wekken en abortus te veroorzaken.
-
In de moderne geneeskunde kan een extract van Pulsatilla gebruikt worden om klachten bij het premenstrueel syndroom of een bijbalinfectie te verlichten.
-
Er bestaan ook homeopathische middeltjes op basis van Pulsatilla voor de bestrijding van hoest, sinusitis en bronchitis.
Pulsatilla vulgaris - Sasa - Wildemanskruid
-
5-40 cm - bloeitijd: 4-5
-
De bloem van deze vaste plant uit de ranonkelfamilie heeft zes paarse bloembladen die aan de onderzijde behaard en bleker tot zilverkleurig zijn.
-
De kleur varieert tussen roze en paars.
Melampyrum nemorosum Viola tricolor
Melampyrum nemorosum - Šumska urodica - Zwartkoren
-
20-40 cm - bloeitijd: 6-8
-
De naan van deze Wilde weit zou voortkomen uit volgende sage: Tussen gewoon graan in de akkers groeit ook dit plantje. Eenmaal geoogst zijn de zaden ervan moeilijk te scheiden van de andere. Eenmaal droog worden de zaden zwart en als ze mee verwerkt worden in meel krijgt het daarmee bereide brood zwarte vlekken en een slechte smaak.
Viola tricolor - Civlja maćuhica - Driekleurig viooltje
-
10-30 cm- bloeitijd: 5-10
-
De bloemen zijn driekleurig. Van die drie kleuren zijn de twee rechtopstaande kroonblaadjes violet, de twee zij-kroonblaadjes iets lichter in dezelfde kleur of eerder blauw, en de onderste wit of geel met een paars vlekje.
-
Het spoor onder dat vlekje is gevuld met nectar.
-
Het driekleurig viooltje is eetbaar en smaakt een beetje bitter.
Salvia viridis Fritillaria meleagris
Salvia viridis - Zelena kadulja - Eenjarige scharlei
-
De bladeren en de zaden deze Salvia worden aan gistingsvaten toegevoegd om "de bedwelmende eigenschap van sommige soorten sterke drank aanzienlijk te verhogen.
-
Vroeger werd een aftreksel van de bladeren gebruikt voor pijnlijk tandvlees.
-
De gedroogde, gepoederde bladeren werden gebruikt als voor snuiftabak.
-
De bloemen kunnen gedroogd worden om te gebruiken in bloemstukken.
Fritillaria meleagris - Kockavica - Kievitsbloem
-
Dit bolgewasje uit de leliefamilie heeft bloemen met een kenmerkend blokjespatroon en bestaat in verschillende tinten rood-paars-roze.
-
Er is zelfs een egaal crème kleurige variant.
-
De plant heeft 8 jaar nodig voor hij in bloei komt.
Tijm wordt voor allerhande doeleinden gebruikt, maar is vooral bekend als kruid. Onnodig te zeggen dat het in de Mediterrane keuken vaak wordt gebruikt bij gegrilde vlees en visgerechten.
Verder wordt tijm gebruikt in de zeepindustrie voor zijn aromatische geur.
In de farmaceutische industrie wordt tijm dan weer gebruikt in siroopjes en andere medicijnen tegen hoesten en astma symptomen.
Zelfs in bepaalde likeuren zit tijm.
Je kan er thee van trekken, in olijfolie laten trekken, je kan het drogen en bewaren...
Clinopodium acinos - Kamenjarska gorska metvica - Kleine steentijm
Clinopodium calamintha -Talac (biljni rod) - kleine bergsteentijm
-
tot max 40 cm- bloeitijd: 7-9
Thymus serpyllum - Majčina dušica - Wilde tijm / Kleine tijm
-
5-10 cm- bloeitijd: 6-8
Thymus vulgaris - Vrtni timijan - Echte tijm
-
15-20 cm- bloeitijd: 5-6
Thymus citriodorus - Timijan - Citroentijm
-
10-20 cm- bloeitijd: 7-8
Lamium orvala - Velika mrtva kopriva - Dovenetel
-
In de Balkan groeit deze soort op vochtige, niet te natte grond in een lichte schaduw tot op hoogten van 1700m.
-
De langwerpige bladeren zijn wit behaard en getand.
-
De lila-roze bloemen zijn tweelippig, waarvan de onderlip donkerder is en gevlekt. De plant bestaat ook met een witte bloem.
-
Heb je jezelf geprikt aan brandnetel, wrijf dan met de blaadjes van deze over de gevoelige huid. Het verzacht het branderige gevoel.
-
De bloemen van alle soorten zijn eetbaar, en de jonge blaadjes kunnen verwerkt worden in salades, soep of gestoofd zoals spinazie.
Melittis melissophyllum- Medenika - Bijenblad / Bastaardmelise
-
Deze mooie soort met orchideeachtige witte bloemen groeit in bergachtige gebieden in Centraal- en Zuid-Europa.
De bloem heeft een roze lip.
Het donzig behaarde blad met gekartelde rand lijkt sterk op dat van de dovenetel. -
Het blad geurt bij kneuzing naar honing.
Allium roseum Stachys cretica
Trifolium rubens - Velika crvena djetelina - Purpere klaver
-
20-40 cm- bloeitijd: 6-8
-
Deze zonneliefhebber bloeit rijkelijk met roze-rode bloempjes die in de punt behaard zijn.
-
heeft een opvallende bloeiwijze met talrijke rode bloempjes die grijs behaard zijn in de punt.
Trifolium pratense - Crvena djetelina - Rode klaver
-
15-50 cm- bloeitijd: 5-9
-
Deze vaste klaver heeft het bekende drietallig blad met in het midden een lichte vlek.
-
Aan de behaarde stengel zitten bovenaan roze-rood tot paars-rode bloempjes.
Allium roseum - Ružičasti luk - Roze knoflook
-
40-46 cm- bloeitijd: 5 -7
-
De lila tot roze geurige roosjes staan losser dan bij de volgende soorten.
-
De eetbare bollen worden vaak in open tuinen geplant omdat de scherpe geur eekhoorns en herten weg zou houden.
Stachys cretica - Kaduljasti čistac - Kretenzische Kever
-
30-60 cm- bloeitijd: 6 -7
-
Deze wintergroene - of moet ik winter-grijze zeggen, heeft op zijn bladeren een zachte, donzige, viltige laag witte haren waardoor hij dus grijs lijkt.
-
Sommige soorten bijen zouden deze haren van de blaadjes schrapen om er hun nest mee te vullen.
Linaria alpina Corydalis bulbosa
Erythronium dens-canis - Pasji zub - Wilde hondstand
-
10-30 cm - bloeitijd: 2-4
-
De naam komt voort van de schubben op de bol die de vorm hebben van hondentanden.
-
Deze overblijvende plant uit de leliefamilie heeft lancetvormige, gevlekte bladeren.
-
De drietalige, knikkende bloem heeft 6 roze tot paarse, achterwaarts gebogen schutbladeren. Zelden zie je de witte vorm.
Cyclamen purpurascens - Divlja ciklama - Alpenviooltje
-
15 cm - bloeitijd: 6-10
-
De bladeren van deze schaduw minnende bosbewoner zijn rond tot niervormig met afgestompte tandjes. Ze hebben een wit-gemarmerd bovenkant en vaak een rode onderkant.
-
Ik zag ze in Pazin, in het bos in de put naast de burcht.
Linaria alpina - Planinski lanilist - Alpenleeuwenbek
-
5-10 cm - bloeitijd: 6-8
-
Op hoogtes tussen de 1500 en 3000m, in de bergen van Zuid- en Midden-Europa kan je deze tweejarige, tweelippige bloemen vinden.
-
Al komen ze ook vaak voor langs oevers van bergrivieren. Dit doordat hun zaden worden meegevoerd op het water.
Corydalis bulbosa - Šuplja šupaljka - Holwortel
-
15-20 cm - bloeitijd: 3-4
-
Holwortel bloeit vrijwel meteen na het uitlopen en sterft bovengronds alweer af nog voor de zomer begint.
-
De groen-blauwige dragen witte of rood-paarse buisvormige bloemen.
Dianthus barbatus - Bradati karanfil - Duizendschoon
-
3-40 cm - bloeitijd: 6-8
-
Deze tweejarige vaste plant bestaat in wit, roze, rode, rood-paarse tinten.
-
De bloemen zouden eetbaar zijn en geneeskrachtige eigenschappen hebben.
Dianthus sylvestris - Božanski cvijet - Bosanjer
-
20-30 cm - bloeitijd: 6-8
-
Dit typische bosplantje is afkomstig uit Centraal- Europa en vind je vooral in de bergen.
Petrorhagia saxifraga - Stjenoviti kameničak - Kleine mantelanjer/tuniekbloem
-
10-15 cm - bloeitijd: 6-9
-
Deze stugge plant heeft talrijke vertakte stengels met smalle bladeren en bloemen die solitair aan de uiteinden van de takken groeien. De kleur van de bloemen varieert van roze tot wit.
Carpobrotus edulis - Karpobrot - Hottentotvijg
-
25-30 cm - bloeitijd: 6-9
-
Deze kruipende plant vormt kussens en komt voor op rotsen, kliffen en zandgrond.
-
De vlezige doosvrucht die niet openspringt zijn eetbaar.
Anemone hortensis - Vrtna šumarica - Breedbladige anemoon
-
De geurige, solitaire bloemen van 3 tot 6 cm variëren in kleur van witblauw of mauve tot roodpaars.
-
Opvallend zijn de talrijke blauwachtige of violette meeldraden en helmknoppen.
Anemone coronaria - Krunična šumarica - Tuinanemoon
-
20-40-60 cm - bloeitijd: 7-8
-
Onze in het tuincentrum gekochte tuinanemoon komt van nature voor in het Middellandse Zeegebied.
Centaurium erythraea - Štitasta kičica - Echt duizendguldenkruid
-
5-40 cm - bloeitijd: 6-9
-
De afgeplatte trossen bloemen zijn roze tot rood. De kroonblaadjes lijken vergroeid tot een buis met vijf uitstaande slippen.
Erodium malacoides Pužasti čapljan - Mediterrane ooievaarssnavel
-
30-50 cm - bloeitijd: 6-8
-
Dit eenjarig of tweejaarlijks kruid is inheems is in grote delen van Eurazië.
Geranium macrorrhizum - Zdravac Biokovo - Rotsooievaarsbek / Geranium Biokovo
-
20-50 cm - bloeitijd: 5-8
-
De rotsooievaarsbek groeit van nature op hoogtes van 200 tot 1700m op kalkrijke, rotsige bodem.
-
Hij komt vooral voor in de Alpen en de Balkan.
-
Kleuren tussen wit en roze.
-
De bladeren hebben lichte kneuzing een sterke, aromatische geur.
Geranium robertianum - Pastirska iglica - Ooievaarsbek
-
De bladeren van deze hangende, liggende tot rechtopstaande eenjarige of tweejarige plant zijn roodachtig en opvallend behaard.
-
Tegen het einde van de zomer worden de diep ingesneden, handvormige ( 3 tot 5 vingers) bladeren rood.
-
In de volksgeneeskunde werd ooievaarsbel gebruikt als middel tegen diarree en om gal en lever beter te laten werken.
-
Ook tegen kiespijn en neusbloedingen zou de plant helpen. Vraag me alleen niet hoe... :)
Coridalis solida - Šupaljka - Vingerhelmbloem
-
20-50 cm - bloeitijd: 3-4
-
In Kroatië komen zo'n tien soorten voor.
-
De bloemen hebben twee lippen, waarvan de bovenste de langste en smalste is.
-
Al naar gelang de soort varieert de kleur van wit, geel en roze tot blauw.
-
De plant heeft kleine, vruchtjes met zaden.
De middelmaatjes (50 tot 100 cm)
Limonium cancellatum - Rešetkasta mrižica - Zeelavendel
-
10-70 cm- bloeitijd: 5-8
-
Dit zoutminnend plantje vind je op plaatsen waar brak en zeewater stroomt.
-
Op de bladeren kan je in de zon zoutkristallen zien schitteren op de bladeren.
-
De papierachtige bloemen kunnen worden gedroogd worden en gebruikt droogbloem stukken.
Limonium vulgare + Limonium sinuatum - Mrižica + Statica - Lamsoor + Gevleugelde lamsoor
-
30- 60 cm - bloeitijd: 7-10
-
ongeveer dezelfde eigenschappen als de vorige.
Anchusa officinalis - Volujak - Ossentong
-
70-80 cm - bloeitijd: 6-9
-
De blauwe tot paarse bloemen zijn klokvormig en bevatten veel nectar voor bijen.
-
De bladeren zijn langwerpig tot lancetvormig en behaard.
-
De jonge blaadjes van de plant zijn eetbaar.
-
Vroeger werd de plant aangewezen tegen miltzucht. Ook voor het hart zou de plant versterkende eigenschappen bezitten.
Lithospermum purpurocaeruleum - Modra biserka - Blauw parelzaad
-
50-70 cm - bloeitijd: 5-7
-
De stengels en bladeren van deze bossige plant zijn zacht behaard.
-
De bloemen bloeien van donker roze tot helder blauw naarmate de bloei vordert.
Verbena hastata Delphinium
Verbena hastata - Sporiš - Blauw ijzerhard
-
70-100 cm - bloeitijd: 7-10
-
Deze hoge kruidachtige vaste plant bloeit met recht opgaande, fijne en vertakte stengels met kleine violetblauwe bloemen.
-
Het blad is heldergroen, langwerpig en getand, de bloemenkleur schommelt tussen paars en roze.
Delphinium - Veliki kokotić - Ridderspoor
-
100-200 cm - bloeitijd: 6-8
-
Er komen verschillende soorten ridderspoor in het wild voor, daarom enkel foto's...
-
De hele plant is voor de mens zeer giftig, in het bijzonder de zaden die alkaloïden bevatten.
-
Ridderspoor is voor de mens bijzonder giftig.
-
In de middeleeuwen gebruikte me de plant voor de behandeling van verschillende medische kwalen: tegen geelzucht, als remedie tegen luizen en schurft, als laxeermiddel, zelfs tegen slangenbeten, schorpioenen gif en postnatale bloedingen...
Echium vulgare - Lisičina6- Slangenkruid
-
70-80 cm - bloeitijd: 7-8
-
Dioscorides, de lijfarts van de Romeinse keizer Nero, beweerde dat de wortel van de plant zou helpen tegen slangenbeten. Je moest er wel wijn bij drinken...
-
Ik zou het toch maar niet uittesten, want de plant bevat de giftige stof pyrrolizidine alkaloïden.
-
Het sap van de plant zou wel helpen - in een kompresse - tegen steenpuisten.
-
Wat wel zeker is, is dat de wortel gebruikt werd om rode verf mee te maken.
Veronica austriaca - Veronica - Grote ereprijs
-
60-90 cm- bloeitijd: 4 -9
-
Deze plant met diep getande bladeren heeft rechtopstaande aren van helderblauwe bloemen.
Voor alle korenbloemen gelden zowat dezelfde gebruiken:
De bloemen kunnen rauw, gedroogd of gekookt worden gegeten.
De gedroogde bloemblaadjes kunnen gebruikt worden in specerijen en om kleur toe te voegen aan uw yoghurt, slaschotel, uw zomerse aperitiefje of cocktail...uw thee...Vaak zijn ze zelfs één van de ingrediënten van Lady Grey thee.
Je kan kazen vinden die bloemblaadjes bevatten en oliën.
Centaurea cyanus - Plavi različak / modra zečina - gewone korenbloem
-
30-60 cm - bloeitijd: 6-8
-
Deze eenjarige plant met opvallend blauwe, trompetvormige straalbloemen zaait zichzelf heel gemakkelijk uit.
Centaurea montana - Zečina - Alpenkorenbloem / Bergcentaurie
-
30-60 cm- bloeitijd: 5 -9
-
Vooral in Zuid-Europa komt de plant komt van nature voor in bergweiden en bergbossen.
Centaurea lovricii / Centaurea croatica / Hrvatska zečina - Korenbloem
-
Deze is inheems en komt vooral voor op het eiland Vis.
-
Hij lijkt erg op de Montana, maar zou grotere en minder ingesneden blaadjes hebben, grotere hoofdjes, grotere roosjes, grotere vruchtjes en sappigere bladeren hebben.
-
Hij groeit er op kalkrijke, Noord-West gericht, kliffen, vlak bij de zee.
-
Ook in het Velebit gebergte zou de soort gezien zijn.
-
Ik heb er geen foto van kunnen vinden... de foto is van Montana, ik hoop hem ooit te kunnen vervangen...
Cynoglossum creticum - Kretski pasji jezik - Hondstong
-
De bladeren van deze ruwe plant zijn dodelijk voor vee en paarden.
Salvia sclarea Salvia officinalis
Salvia sclarea - Muškatna kadulja - Muskaatsalie
-
50-110 cm- bloeitijd: 6-7
-
De plant heeft zijn naam te danken aan de sterke muskusachtige, zweterige hooi geur.
-
In de parfumindustrie maakt men gebruik van de etherische olie die uit de plant gewonnen kan wordt.
-
De bladeren worden aan sommige gerechten toegevoegd als extra aroma.
Salvia officinalis - Ljekovita kadulja - Echte salie
-
40-80 cm- bloeitijd: 7-8
-
Deze inheemse plant wordt vooral gebruikt als kruid in de mediterrane keuken.
Salvia pratensis L. - Livadna kadulja - Veldsalie
-
30-75 cm- bloeitijd: 7-8
-
De bloemen hebben zeer duidelijk een bovenlip en een onderlip. Door de grote hoeveelheid nectar trekken ze vele grotere hommel-en bijensoorten aan.
Aquilegia vulgaris - Obični pakujac - Wilde akelei / Oma's muts
-
De grote roze, witte, paarse, paars-blauwe bloemen hebben vijf opvallend gepunte kroonbladen met talrijke meeldraden.
-
De punt is een honingklier.
-
Ze houden van een vochtige en beschaduwde gras plek in een loofbossen.
Malva moschata Linum bienne
Malva moschata- Mošusni sljez - Muskuskaasjeskruid
-
De lichtroze of witte bloemen uit deze kaasjeskruidfamilie ruiken licht naar die licht naar muskus.
-
De plant houdt van een voedselrijke grond in lichte schaduw.
Linum bienne - Uskolisni lan - Tweejarig vlas
-
De bloemen van deze kruidachtige plant zitten in losse trossen aan het einde van de bloemstengel.
-
De kelk van de bloem telt vijf kleine, losse kelkblaadjes die aan de binnenzijde licht behaard zijn.
-
Net als bij gecultiveerde vlas kunnen uit de stengels van tweejarig vlas vezels gewonnen worden
Scabiosa columbaria - Zvjezdoglavka - Duifkruid / Schurftkruid
-
30-90 cm - bloeitijd: 7-9
-
Met roodachtig lila, soms witte bloemen kan je deze vinden op kalkgraslanden.
-
Lijkt op het eerste zicht erg op de volgende, al trekt deze minder insecten aan.
Knautia arvensis - Poljska prženica - Beemdkroon
-
15-60 cm - bloeitijd: 6-10
-
Het synoniem Scabiosa arvensis zou verwijzen naar een eeuwenoud gebruik van de plant tegen schurft.
-
De bloemen bestaan in lila, paars, roze en zelfs wit en geel.
-
De bloemen vol nectar trekken massa's dagvlinders, honingbijen en hommels aan.
-
De knautiabij of Andrena hattorfiana is volledig afhankelijk van deze bloemen.
Borago officinalis - Ljekoviti oštrolistac - Komkommerkruid
-
60-90 cm- bloeitijd: 5 -9
-
De bloemen van deze behaarde, eenjarige zijn felblauw. Soms roze of wit. Ze hebben een wit hart met fijne kroonblaadjes en zwarte helmknoppen.
-
Deze typisch Mediterrane plant behoort tot de pioniervegetatie op vochtige, voedselrijke bodem. zoals akkers & puinhopen.
-
Zowel de bloemen als de bladeren zijn eetbaar. In het Middellandse Zeegebied wordt de plant met een komkommerachtige smaak in de keuken gebruikt: in salades en tal van andere andere zomerse gerechten, en gestoofd als een soort spinazie.
Matthiola incana - Sivkasta ljubičina - Violier
-
50-60 cm- bloeitijd: 5-7
-
Deze zoutminnende, inheemse plant komt vooral voor op kliffen langs de zee.
-
De kroonblaadjes die purper, rood of wit gekleurd zijn hebben een kenmerkende geur.
Mentha spicata - Konjski bosiljak - Groene munt
-
De bladeren van de aarmunt bevatten weinig menthol, maar wel talrijke etherische oliën. De belangrijkste daarvan is carvon.
-
Wordt als keukenkruid gebruikt en om verse muntthee te zetten.
Mentha aquatica - Vodena metvica - Watermunt
-
30-90 cm - bloeitijd: 6-10
-
Zoals de naam al doet vermoeden groeit deze soort vooral langs en in het water en op natte weilanden.
-
De bladeren ruiken sterk naar pepermunt.
-
Lekker om te laten trekken in een kop thee.
Lupinus Ballota nigra subsp. nigra
Cichorium intybus - Cikorija - Wilde chichorei / wegenwachter
-
30-120 cm - bloeitijd: 7-8
-
De vruchtjes hebben een kroontje met een rij an kleine tandjes. Ze blijven aan de vacht van langslopende dieren kleven en worden zo in de natuur verspreid.
-
De jonge bladeren kunnen gekookt worden of rauw in salades. Ze hebben een licht bittere smaak. Tijdens het Paasfeest worden ze vaak geserveerd bij gebraden lam.
-
Van sommige soorten wordende wortels gebruikt als koffiesurrogaat.
-
In de volks- en homeopathische geneeskunde wordt de plant gebruikt bij gebrek aan eetlust & maag- en leverklachten.
Dictamnus albus - Bijeli jasenak - Vuurwerkplant
-
40-80 cm - bloeitijd: 5-6
-
De tros witte, roze of lila bloemen met lange meeldraden ruikt sterk naar citroen en vanille.
-
Volgens de volksgeneeskunde ZOU de plant voor vele genezende doeleinden kunnen gebruikt worden: Tegen reuma, wormen, koortsverlagend en bacteriedodend, malaria.... Het aanraken van een bloeiende plant zou je dan weer in een soort "licht dronken" toestand kunnen brengen...
-
Aan de etherische olie in de plant dankt hij zijn naam. Op windstille, hete dagen zouden druppeltjes van die olie ontvlammen en blauwe vonkjes afgeven. De verdampende olie kan ook bewust worden aangestoken waarna de hele plant zoals een vuurwerk zal spetteren.
-
Toch raad ik af het uit te testen.... kwestie van geen heuse brand te veroorzaken !!!
-
50-200 cm - bloeitijd: 6-10
-
In het Zuiden van Europa vind je in het wild vooral : Lupinus angustifolius of de blauwe lupine, de, ook blauwe Lupinus micranthus en de gele, de Lupinus luteus
-
Er komen verschillende soorten ridderspoor in het wild voor, daarom enkel foto's...
-
Zelfde verhaal als bij ridderspoor; de hele plant is giftig, ook vooral de zaden.
Ballota nigra subsp. nigra - Crnoglavac - Echte Ballote
-
30-100 cm - bloeitijd: 6-9
-
Dit is een overblijvend kruid uit de lipbloemenfamilie.
Paeonia masculina - Velelisni božur - Wilde Pioen
-
50-150 cm - bloeitijd: 5-6
-
Bloeit tussen mei en juni slechts één week per jaar.
-
De plant is zelf vruchtbaar en de bloemen worden bestoven door insecten.
-
25-100 cm- bloeitijd: 3-4
-
In het wild komt de erwt enkel voor in het Middellandse Zeegebied en het Nabije Oosten.
-
De bloemen variëren in kleur tussen wit, roze en paars.
-
Wie kent ze niet? Erwtensoep, worteltjes met erwten..
Papaver somniferum - Opijumski mak - Slaapbol
-
De zaden uit de bol kunnen gedroogd worden en staan bekend als maanzaad. Dit wordt gebruikt op broodjes en in gebak zoals de bekende Kroatische Makovnjaca cakerol gevuld met een heerlijke pasta op basis van maanzaad.
-
Blauwmaanzaad bevat zo goed als geen opiaten, maar na het eten van grote hoeveelheden zou men toch positief testen op verdovende middelen.
-
Uit het gedroogde melksap - dat trouwens giftig is - van de bol kan opium gewonnen worden.
-
De bekendste zijn de rode papavers, maar ze bestaan ook in verschillende tinten roze.
Tragopogon porrifolius - Lukasta kozja brada - Jeruzalemster / Schorseneer
-
100-120 cm - bloeitijd: 5-9
-
Deze tweejarige plant die gekweekt wordt voor eetbare wortel heeft ook mooie bloemen en komt in Kroatië in het wild voor.
-
Maar naast de bekende gekookte wortel kunnen ook de verse, jonge bladeren gekookt of rauw gegeten worden.
Antirrhinum majus - Zijevalica - Grote Leeuwenbek
-
80 cm - bloeitijd: 6-9
-
De grote leeuwenbek groeit op open, zonnige, droge rotsige plaatsen. Ook hij verlangt een bodems.
-
Ook op oude muren en in steengroeven kan je de opvallende plant vinden.
Onobrychis viciifolia - Sjetvena grahorka - Esparcette
-
Deze bloeiende plant lijkt veel op een lupine.
-
In het Zuid-Europa groeit hij in het wild langs de weg of op droge graslanden.
-
Hij wordt vaak gekweekt als veevoer en als groenbemester.
-
De plant draagt een kleine peul die niet openspringt.
Epilobium dodonaei - Močvarnik - Wilgenroosje
-
70-100cm - bloeitijd: 6-9
-
Dit plantje houdt van een rotsige bodem of een goed vocht-doorlatende zandgrond.
-
Hij komt van nature o.a. voor in de Balkan.
-
De plant heeft rozemarijnachtige bladeren open tros roze bloemen.
Lythrum salicaria - Vrbica - Grote kattenstaart
-
60-120 cm - bloeitijd: 7-8
-
Deze plant met lancetvormige bladeren groeit in pollen met wortels tot een meter diep.
-
Deze nectarplant, die graag naast het water groeit, trekt veel vlinders aan. Zo gebruikt het boomblauwtje de grote kattenstaart voor haar tweede generatie eitjes.
-
Ook de grote vuurvlinder laat zich graag verleiden door de nectar.
-
De kleur varieert tussen roze en paars.
De grote (100 + cm)
Verbena bonariensis Malva sylvestris
Allium porrum Petasites hybridus
Verbena bonariensis - Sporiš - Stijf ijzerhard
-
30-180 cm - bloeitijd: 7-10
De stengel is recht opgaand en eerder vierkante. Hij vertakt bovenaan en is bezet met ruwe haren.
De bloemen zijn geurend in lavendelkleurige tot roze-violette tinten.
Malva sylvestris - šumski sljez - Groot kaasjeskruid
-
De plant bevat veel vitamines: A, C, B1, B2, en caroteen.
-
Ook als groente werd de plant lang gebruikt.
-
De Romeinen gebruikten hem als middel tegen schorpioen- en wespensteken.
-
Hij werd ook gebruikt bij baarmoeder klachten en om de bevalling sneller te laten verlopen.
-
Van de bloemen kan je thee zetten. Deze thee zou dan weer helpen tegen keelpijn.
Allium porrum - Poriluk - Wilde prei
-
100-200 cm - bloeitijd: 4-6
-
Zolang de bladscheden met grond zijn bedekt vormen ze het witte gedeelte van de prei. De plant heeft dan nog geen stengel.
-
Na de winter, onder invloed van de zon , vormt zich een stengel met een bloem.
-
Vele tinten tussen wit en paars
Petasites hybridus - Obični lopuh - Groot hoefblad
-
De plant maakt eerst bloemknoppen voor hij blad maakt.
-
De vrouwelijke bloem heeft een lange steel met roze bloemblaadjes.
-
De mannelijke bloem lijkt wat op een knots.
-
Die bladeren kunnen tot een meter groot worden.
-
De plant neemt zeer veel plaats in beslag en is bovendien met zijn lange wortelstokken moeilijk in toom te houden. Daarom wordt hij wel eens 'allemansverdriet' genoemd.
Distels
Eryngium planum - Plavi kotrljan - Echte kruisdistell
-
15-60 cm - bloeitijd: 7-8
-
Ook wel blauwe eryngo of platte zeehulst genoemd. Deze kruidachtige meerjarige distel heeft vertakte zilverblauwe stengels en vele kleine, blauwe kegelvormige bloemhoofdjes. Die zijn omgeven door stekelige schutbladeren.
Eryngium bourgatii - Kotrljan (biljni rod) - Gewone kruisdistel
-
15-45 cm - bloeitijd: 4-7
-
Ook bij deze hebben de bolvormige blauwe bloemhoofdjes stekelige schutbladen. Merk op dat ze 'extra' stekels hebben aan de zijkant van de hoofdstekels die op zich ook nog eens 'vertakt' zijn.
Eryngium amethystinum - Plavi kotrljan - Amethist zeehulst
-
30-55 cm - bloeitijd: 6-8
-
Ook bij deze hebben de bolvormige blauwe bloemhoofdjes stekelige schutbladen.
Eryngium alpinum - Plavi kotrljan - Alpenkruisdistel
-
30-100 cm- bloeitijd: 7-9
-
De stengels van deze zijn solitair en rechtopstaand, aan de top opgesplitst in meestal drie takken. Merk op dat de stekels eerder 'pluimvormig' zijn.
Echinops ritro - Globus čičak - Kogeldistel
-
30-100 cm - bloeitijd: 7-9
-
Van deze alom bekende distels kunnen de mooie bloemen gedroogd worden. De bloembollen varrieren in kleur tussen blauw en paars.
-
Dit plantje was amper 20 cm hoog, ik nam de foto op de droge, zandsteenachtige ondergrond langs de kust in Lopar. Waarschijnlijk bleef de plant zo klein door een tekort aan water en voedingsstoffen.
Onopordum acanthium - Magareći trn - Ezelsdistel
-
100-300 cm- bloeitijd: 6-8
-
Deze tweejarige reus vormt in het eerste jaar zijn wortel en het bladrozet. Het jaar daarna ontwikkelen zich de bloemen en vruchten.
Cirsium eriophorum - Vunasti osjak - Wollige distel
-
50-120 cm- bloeitijd: 7-8
-
Aan de groene, stijve bladeren zitten harde, gele stekels. Ze zijn aan de onderzijde wit behaard en hebben een omkrullende rand.
Cirsium vulgare - Osjak - Speerdistel
-
60-120 cm- bloeitijd: 6-9
-
Ook van deze is de onderzijde van het blad spinnenwebachtig behaard. Bovendien heeft deze distels de scherpste en grootste stekels.
Carduus nutans - Stričak - Knikkende distel
-
30-200 cm - bloeitijd: 7-8
-
Ook van deze is de onderzijde van het blad spinnenwebachtig behaard. De bovenzijde is echter glad. Bovendien heeft deze distels de scherpste en grootste stekels. De bloemhoofdjes bestaan uit meer dan honderd zoet geurende bloempjes.
Silybum marianum - Marijin oslobod - Mariadistel
-
60-150 cm - bloeitijd: 7-8
-
Deze één of tweejarige heeft een wollige behaarde stengel. De jonge stengels kunnen gegeten worden op dezelfde manier als asperges, de jonge bladeren als spinazie en het bloemhoofdje als artisjokken.
Cynara cardunculus - Divlja artičoka - Kardoen
-
tot 200 cm - bloeitijd: 8-9
-
Al heeft hij een wollig, behaarde stengel en zitten er op de toppen van de bladeren lange gele stekels, deze vaste plant is niet echt een distel, hij is verwant aan de artisjok. Vooral de bloemhoofdjes , de vezelige bladstelen en de middennerf worden gegeten.
Cynara scolymus - Artičoka - Artisjok
-
60-200 cm - bloeitijd: 7-9
-
Vooral het nog gesloten bloemhoofd staat bekend als een lekkernij.
Wilde bloemen
De kleintjes (0 tot 50 cm)
Globularia repens - Glavulja - Kruipende kogelbloem
-
15-40 cm - bloeitijd: 4-7
-
In Zuid- en Midden-Europa komt de soort van nature voor tussen kalkrotsen op hoogtes van 700 tot 2500 meter
-
Deze foto nam ik in het Biokovo gebergte
Ornithogalum umbellatum - Ptičje mlijeko - Gewone vogelmelk
-
10-30 cm - bloeitijd: 5-6
-
Hij houdt zowel van een zonnige plek als van schaduw. Schijnt de zon te fel, dan zal de bloem zich sluiten. Ook bij slecht weer doet hij dat.
-
Het plantje plant kan zich razendsnel vermeerderen door zowel zaad als vegetatief door bolletjes. niet te stoppen is hij als hij op een voor hem goede bodem staat. Bermen, graslanden ,parken, open loofbossen....
Dianthus barbatus - Bradati karanfil - Duizendschoon
-
3-40 cm - bloeitijd: 6-8
-
Deze tweejarige vaste plant bestaat in wit, roze, rode, rood-paarse tinten.
-
De bloemen zouden eetbaar zijn en geneeskrachtige eigenschappen hebben.
Borago officinalis - Ljekoviti oštrolistac - Komkommerkruid
-
60-90 cm- bloeitijd: 5 -9
-
De bloemen van deze behaarde, eenjarige zijn felblauw. Soms roze of wit. Ze hebben een wit hart met fijne kroonblaadjes en zwarte helmknoppen.
-
Deze typisch Mediterrane plant behoort tot de pioniervegetatie op vochtige, voedselrijke bodem. zoals akkers & puinhopen.
-
Zowel de bloemen als de bladeren zijn eetbaar. In het Middellandse Zeegebied wordt de plant met een komkommerachtige smaak in de keuken gebruikt: in salades en tal van andere andere zomerse gerechten, en gestoofd als een soort spinazie.
Anemone sylvestris Cerastium dinaricum
Galium odoratum - Lazarkinja - Lievevrouwebedstro
-
10-30 cm - bloeitijd: 5-6
-
De lancetvormige blaadjes en steunblaadjes - 6 tot 9 - lijken als spaken rond een wiel te staan.
-
De sterachtige witte bloemen ruiken zoet en bevatten veel nectar.
-
Vaak staan ze zo dik begroeid dat ze als het ware een tapijt vormen.
Anemone nemorosa - Bijela šumarica - Bosanemoon
-
10-25 cm - bloeitijd: 3-5
-
De naam zegt het al: dit plantje groeit vooral in loofbossen met leemachtige, of humusrijke vochtige grond.
-
De bloemen, meestal maar één per stengel, zijn tweeslachtig, half knikkend tot rechtstaand. ze zijn meestal wit van kleur met een rozige tot paarse onderkant.
Anemone sylvestris - Velika šumarica - Anemone sylvestris
-
15-40 cm - bloeitijd: 5-7
-
Komt voor als onderbeplanting in loofbossen en onder struiken.
Cerastium dinaricum - Dinarski rožac - Gewone hoornbloem
-
5-45 cm - bloeitijd: 4-10
-
Zowel de stengels als het blad zijn behaard.
-
Het blad is grijsgroen van kleur en langwerpig van vorm.
-
Aan de voet vormen zich vaak niet bloeiende scheuten.
Narcissus radiiflorus Narcissus tazetta
Viola arvensis & Viola tricolor Silene vulgaris
Narcissus radiiflorus - Gorski sunovrat - Sternarcis / Witte bergnarcis
-
Deze witte bergnarcis groeit en bloeit in schaarse loofbossen en op voedselrijke bergweiden tot op een hoogte van 300 tot 1600m.
Narcissus tazetta - Višecvjetni sunovrat - Bosbloemige narcis
-
De witte bloemschermen dragen maar liefst 8 bloemen wit met een gele kern.
Viola arvensis - Poljska ljubica - Akkerviooltje & Viola tricolor - Divlja maćuhica - Driekleurig viooltje
-
Aversis
-
20 cm - bloeitijd: 4-8
-
De bloemblaadjes zijn aan de zijkant lichtjes opgericht. De bloempjes zelf amper 1cm groot.
-
In tegenstelling met het bosviooltje zijn de bloemen van deze soort meestal tweekleurig.
-
Tricolor
-
30cm - bloeitijd: 4-8
-
De bloemen zijn tussen de 1 en 1.5 cm groot.
-
De bloemen van deze soort zijn meestal driekleurig, wat bij de witte soort minder opvalt dan bij bijvoorbeeld de paarse...
-
Het driekleurig viooltje is een eetbare soort.
Silene vulgaris - Napuhnuta pušina - Blaassilene
-
30-60 cm - bloeitijd: 5-9
-
De hangende bloemen verspreiden tegen de avond een geur die bijen en nachtvlinders aantrekt.
-
De bloemen zijn dag en nacht geopend.
-
De bladen en jonge scheuten van de plant, voor de bloei geplukt, kan je verwerken in salades,
-
Je kan ze na een tiental minuten koken ook verwerken in soep.
-
De blaassilene zou in weilanden de melk productie van koeien bevorderen.
Leontopodium alpinum - Runolist - Edelweiss
-
De bloempjes zelf zijn eigenlijk heel klein. Ze vallen vooral op door de wit-viltige behaarde schutbladen die in een stervormige krans de bloem omgeven.
-
Ze groeien ophaast onbereikbare plekken in de bergen, zoals Gorski Kotar.
-
Juist daardoor worden ze - nog steeds - als een soort trofee door toeristen geplukt. Doe het niet ! Je bedreigt er de toch al zeldzame soort mee en het is een bij wet beschermde soort, dus verboden te plukken !!!
Fritillaria meleagris - Kockavica - Kievitsbloem
-
Dit bijzonder bloempje is dus de witte versie ( en de bordeauxrode) van het paarse bol-gewasje hogerop.
-
De plant heeft 8 jaar nodig voor hij in bloei komt.
-
Hij groeit vooral op vochtige tot natte hooiweiden en drassige graslanden die periodiek overstromen en zelfs in de zomer vochtig genoeg blijven.
-
Wat heeft de rode versie van dit plantje te maken met de vlag van Kroatië ????
Pulsatilla alpina- -Planinska sasa - Alpenanemoon
-
Ook van deze soort ( zie blauw kleintjes) zijn zowel de bladeren als de stengels bezet met zilvergrijze haartjes.
De Alpenanemoon komt voor in haast alle Midden- en Zuid-Europese gebergtes.
Leucojum vernum - Proljetni drijemovac - Lenteklokje
-
15-20 cm - bloeitijd: 2-3
-
Dit bolgewasje uit de narcisfamilie één, soms twee, bolvormig knikkende bloemen.
-
Alle zes de bloemdekbladen zijn even groot. dit in tegenstelling tot het sneeuwklokje.
-
Op de puntjes van de bloemblaadjes staat een geel-groene vlek
Papaver rhoeas Papaver hybridum
Anemone hortensis - Vrtna šumarica - Breedbladige anemoon
-
De geurige, solitaire bloemen van 3 tot 6 cm variëren in kleur van witblauw of mauve tot roodpaars.
-
Vooral bij deze witte variant vallen de talrijke blauwachtige of violette meeldraden en helmknoppen bijzonder op.
Anemone coronaria - Krunična šumarica - Tuinanemoon
-
20-40-60 cm - bloeitijd: 7-8
-
Onze in het tuincentrum gekochte tuinanemoon komt van nature voor in het Middellandse Zeegebied.
Papaver rhoeas - Mak turčinak - Grote klaproos
-
Deze meest verspreidde soort heeft een diepe scharlakenrode kleur en een zwarte vlek zwarte vlek aan de voet van het kroonblad.
-
De bloemblaadjes bevatten een stof die je kan vergelijken met opium.
Papaver hybridum - Crveni popis Hrvatske - Bastaardklaproos
-
De vier kroonbladen overlappen elkaar niet.
Polygonatum multiflorum Euphrasia rostkoviana Hajne
Papaver rhoeas - Mak turčinak - Grote klaproos
-
Deze meest verspreidde soort heeft een diepe scharlakenrode kleur en een zwarte vlek zwarte vlek aan de voet van het kroonblad.
-
De bloemblaadjes bevatten een stof die je kan vergelijken met opium.
Papaver hybridum - Crveni popis Hrvatske - Bastaardklaproos
-
De vier kroonbladen overlappen elkaar niet.
Polygonatum multiflorum - Salamunov pečat - Gewone salomonszegel
-
Tussen de langwerpige bladeren heeft de plant afhangende, ronde stengels waaraan talrijke, klokjesvormige, witte, hangende bloemen komen.
-
Ieder jaar vallen de oude stengels af en vormen zich nieuwe.
-
In de late zomer verschijnen er zeer zoete blauwzwarte, berijpte bessen aan de takken. Ze zijn zeer giftig !
-
Toch kan de plant voor medicinale doeleinden worden gebruikt tegen zweren, blauwe plekken enz.
Euphrasia rostkoviana Hajne - Vidac - Beklierde ogentroost
-
10-25 cm - bloeitijd: 5-9
-
Deze kleine half-parasiet vind je op grassen en cypergrassen.
-
De witte bloemen hebben vaak een lichtpaarse bovenlip en een gele vlek op de onderlip.
-
Kan gebruikt worden tegen oogontstekingen, bij hoofdpijn en maagpijn.
Helleborus niger Helleborus atrorubens
Dianthus caryophyllus Lathyrus setifolius
Helleborus niger - Kukurijek - Wilde Kerstroos
-
20-30 cm - bloeitijd: 12-4
-
De donkergroene, handvormige bladeren tellen zeven tot negen leerachtige blaadjes. Ze verschijnen samen met de bloemstengels.
-
De plant bloeit met groen-witte bloemen die verder op het seizoen rozig verkleuren.
-
De kerstroos komt op de hellingen van de Oostelijke Noord- en Zuidalpen. in het wild voor.
-
Sommige mensen zijn allergisch tegen de plant. Ze gaan ervan niezen en krijgen tranende ogen. Niet moeilijk als je weet dat de gedroogde en gemalen wortels vroeger werden als niespoeder.
-
Verder werd de kerstroos lang geleden ook als braakmiddel en tegen obstipatie gebruikt.
-
Vanwege hun toxische effect werden de planten vroeger gebruikt voor het behandelen van zenuwaandoeningen en geestesziekten.
Helleborus atrorubens - Crnocrveni kukurijek - Wilde rode Kerstroos
-
30-40 cm - bloeitijd: 2-4
-
Verder zijn de eigenschappen haast hetzelfde als de vorige soort.
Dianthus caryophyllus - Pravi karanfil - Tuinanjer
-
In het najaar en in de winter vormt de planteen mooie bodem bedekkende pol.
-
Je kan de bloem in haast alle tinten en kleuren vinden, zelfs tweekleurig.
Lathyrus setifolius - Bodljastolisna kukavičica - Bruine wikke / Rode erwt
-
20-30 cm - bloeitijd: 6-9
-
Dit kleine eenjarige kruid heeft brede, samengestelde bladeren en een zelfdragende groeivorm.
-
De plant is erg in trek bij hommels, bijen en vlinders.
-
De plant is giftig. Hij bevat mierenzuurderivaten en kan erg ziek maken, tot blijvende ziektes toe. Lathyrisme of neurolathyrisme is een neurologische aandoening.
Lysimachia arvensis - Poljska krivičica - Wederik / Rood Guichelheil
-
10-40 cm - bloeitijd: 5-9
-
Voor mij zijn ze eerder oranje dan rood, maar vermits de Engelse benaming : Scarlet pimpernel is, zet ik ze dus bij rood...
-
Deze planten houden van een vochtige tot natte ondergrond.
-
Bijen worden sterk aangetrokken door een chemische stof in de bloemen.
-
Ze bestaan ook in het blauw ( zie daar )
Lysimachia arvensis
De middelmaatjes (50 tot 100 cm)
Trifolium stellatum - Djetelina - Sterklaver
-
30-60 cm - bloeitijd: 6-9
-
De zaden van deze mooie klaversoort worden door de wind of door dieren die van de plant eten verspreidt.
-
De bloemen worden zo goed als niet niet bezocht door bijen en vlinders
Allium sativum - Češnjak - Wild knoflook
-
tot 100 cm - bloeitijd: 7-9
-
De kleuren van de bolvormige bloemschermen kunnen varieren van wit, over roze tot paars.
-
Wereldwijd wordt de bolvormige "ui" van de plant al eeuwen als smaakmaker gebruikt.
Daucus carota - Divlja mrkva - Wilde peen/ Vogelnestje
-
30-90 cm - bloeitijd: 6-10
-
In tegenstelling tot de bekende oranje peen heeft deze een witte penwortel die minder vlezig is.
-
De geur ervan is wel onmiskenbaar.
-
De plant komt voor in droge graslanden en bermen, op dijken en in duinen.
Papaver somniferum - Opijumski mak - Slaapbol
-
De zaden uit de bol kunnen gedroogd worden en staan bekend als maanzaad. Dit wordt gebruikt op broodjes en in gebak zoals de bekende Kroatische Makovnjaca cakerol gevuld met een heerlijke pasta op basis van maanzaad.
-
Blauwmaanzaad bevat zo goed als geen opiaten, maar na het eten van grote hoeveelheden zou men toch positief testen op verdovende middelen.
-
Uit het gedroogde melksap - dat trouwens giftig is - van de bol kan opium gewonnen worden.
-
De bekendste zijn de rode papavers, maar ze bestaan ook in verschillende tinten roze.
De grote (100 + cm)
Silene latifolia Digitalis
Echium vulgare - Lisičina6 - Slangenkruid
-
70-80 cm - bloeitijd: 7-8
-
Dioscorides, de lijfarts van de Romeinse keizer Nero, beweerde dat de wortel van de plant zou helpen tegen slangenbeten. Je moest er wel wijn bij drinken... Ik zou het toch maar niet uittesten, want de plant bevat de giftige stof pyrrolizidine alkaloïden.
-
Het sap van de plant zou wel helpen - in een kompresse - tegen steenpuisten.
-
Wat wel zeker is, is dat de wortel gebruikt werd om rode verf mee te maken.
Asphodelus fistulosus - Cjevasti čepljez - Affodil
-
De stengel holle, bladloze stengel draagt een tros witte bloemen.
-
De vrij grote bloemblaadjes zijn wit of lichtroze met een roze, groene of bruine ader in het midden van ieder blaadje.
Silene latifolia - Napuhnuta pušina - Avondkoekoeksbloem / Witte anjer
-
80-100 cm - bloeitijd: 5-10
-
Deze Zonne minnende bloemen gaan in de namiddag pas open en verspreiden heel de avond en nacht een zwakke geur waarmee ze nachtvlinders aantrekken en met nectar belonen.
-
De stengels van deze één- en tweejarige plant zijn behaard, recht opgericht en vertakt. De bladeren staan in paren aan de stengel.
Digitalis - Naprstak - Vingerhoedskruid
-
tot 180 cm - bloeitijd: 5-10
-
Er zijn meer dan 20 soorten Vingerhoedskruid.
-
Ze delen allemaal dezelfde grote trossen, buisvormige tweelippige bloemen.
-
De kleuren gaan van wit over geel en van licht roze tot paars.
-
Ze houden van een plekje in de halfschaduw.
-
De plant is giftig. Verschijnselen van een vergiftiging kunnen verminderd zicht zijn, vaag zien en zelfs een gevaarlijk lage hartslag.
-
Vroeger werd hij gebruikt in de volksgeneeskunde bij epilepsie, en misbruikt als afslankmiddel.
-
Vandaag de dag wordt digitalis gebruikt om hartritmestoornissen te behandelen.
Klimplanten
De klimmers
Lonicera caprifolium Lonicera caprifolium
Convolvulus arvensis - Poljski slak - Akkerwinde
-
heeft langwerpige tot eironde blaadjes met stippen aan de voet.
-
De stengels van deze klimplant winden zich tegen de wijzers van de klok in om allerlei beschikbare dingen heen.
-
In de bloem - die kan varieren van wit, roze tot lila en paars, zie je vaak duidelijke, donker roze strepen.
-
De paars-blauwe zag ik beneden aan het haventje van Trsteno
Convolvulus althaeoides - Oštrodlakavi slak. - Mediterrane winde
-
heeft eerder gesteelde hartvormige bladeren die afwisselend zijn geplaatst. De onderste bladeren zijn igelobd en ingesneden.
-
De bloemen van deze zijn breed trechtervormig roze tot lila en donkerder gekleurd bij de bodem.
Lonicera caprifolium - Kozlokrvina - Italiaanse kamperfoelie
-
100-200 cm - bloeitijd: 5-7
-
Deze rechts-windende klimplant is zomergroen en kan met behulp van klimmateriaal tot 10 meter hoog worden.
-
Net zoals de Clematis verhouten de basistakken in de loop der jaren.
-
De bloemen zijn tweeslachtige en zijn trompetvormig in tinten tussen wit, geel, paars en roze.
Lathyrus sylvestris Lathyrus latifolius
Lathyrus sylvestris - Lathyrus sylvestris - Boslathyrus
-
100-200 cm - bloeitijd: 6-8
-
Deze vaste klimplant behoort tot de vlinderbloemenfamilie.
-
Aan de binnenkant is de vlag van de bloem roze en aan de buitenkant groenachtig.
Lathyrus latifolius - Velecvjetna kukavičica - Brede lathyrus
-
tot 300 cm - bloeitijd: 5-8
-
Deze vaste vaste klimplant kruipt over de grond tot hij iets gevonden heeft om tegenop te klimmen.
-
De bloemen groeien in trossen van vijf tot vijftien stuks.
-
De peulen, ook wel erwten genoemd, zijn niet eetbaar, zelfs licht giftig...
Lathyrus tuberosus - Gomoljasta kukavičica - Aardaker
-
tot 120 cm - bloeitijd: 5-8
-
Deze eerder laagblijvende vaste klimplant heeft eetbare knollen.
Lathyrus pratensis - Livadna kukavičica - Veldlathyrus
-
30-120 cm - bloeitijd: 6-8
-
Deze klimplant groeit op graslanden, langs wegen en op dijken. De plant draagt tussen juni en september peulvruchten van 2cm lang.
Clematis vitalba - Obična pavitina - Bosrank
-
4-12 m - bloeitijd: 6-8
-
Deze forse, houterige klimplant is de meest voorkomende, wilde clematis in Kroatië. Hij bedekt in no time lelijke muren of hekken.
-
De roomwitte bloemen die op de ranken van het vorige jaar komen ruiken sterk, maar niet meteen aangenaam.
-
Kenmerkend zijn de grote, wollige, zaadpluizige bollen die in de winter aan de plant blijven hangen. Zijn bladeren verliest hij wel.
-
Het sap van de plant is giftig.
Clematis flammula - Plamenita pavitina - Prieel van de geurige maagd
-
tot 5 m - bloeitijd: 6-9
-
Deze kruipende of klimmende plant draagt in de zomer massa's naar zoete amandel geurende witte bloemen.
-
Vind de plant geen hel of iets anders om tegen te klimmen dan kronkelt hij zich om zijn eigen twijgen en vormt een soort struik.
Clematis integrifolia - Cjelolisna pavitina - Eenzame Clematis
-
60-100 cm - bloeitijd: 7-8
-
Deze bloeiende inheemse wijnstok draagt knikkende, hemels- tot azuurblauwe, bloemen.
-
Zoals bij alle clematis-soorten winden de stengels zich om andere planten of steunpunten en klimmen zo omhoog.
Clematis alpina - Planinska pavitina - Alpenbosrank
-
100-200 cm - bloeitijd: 5-7
-
Deze soort komt van nature voor in het Balkangebergte tussen 800 en 2000 meter hoog. Ze houden van een koel plekje in de schaduw van open bossen.
-
Na de bloei vormen zich nieuwe stengels die roodbruin van kleur zijn, glad, en later grijsachtig verhouten.
-
De lange steeltjes van de blaadjes winden zich om obstakels heen om zich aan vast te houden terwijl ze klimmen.
-
De bloemen op aparte steeltjes hebben vier kelkblaadjes, zijn knikkend en roze tot lilapaars van kleur.
Campsis radicans Pyracantha
Vicia Vicia faba
Campsis radicans - Korjenita tekoma - Trompetklimmer
-
40-500 cm tot soms 10 m - bloeitijd: 6-9
-
Er zijn twee soorten Trompetklimmers. De ene komtoorspronkelijk uit Azië en de andere uit Noord-Amerika. Het is deze laatste soort die in Europa werd geïntroduceerd. Ook in Kroatië.
-
De verhoutende klimplant doet het bijzonder goed in Mediterrane gebieden. Daar zijn ze namelijk volkomen winterhard.
-
De snel groeiende plant hecht zich vast aan muren, schuttingen en bomen door middel van hechtwortels.
-
De opvallende oranjerode bloemen staan in trossen bij elkaar en hebben een ietwat klokvormig uiterlijk.
Pyracantha - Vatreni trn - Vuurdoorn
-
4-6 m - bloeitijd: 5-7 - vruchten: 8-12
-
Heb even getwijfeld of ik deze bij de fruitbomen zou plaatsen, maar omdat vooral de merels er lakker van smullen, en wij hem vooral gebruiken als sierplant om gevels, muren en schutsels te beklimmen zet ik hem hier...
-
Ook deze groenblijvende klimplant met venijnige doornen werd ooit geïmporteerd uit Azië en komt nu vaak in tuinen en hier en daar verwilderd voor in Kroatië.
-
Er zijn verschillende soorten. Allemaal dragen ze witte bloesems en daarna gele, oranje of vuurrode bessen.
-
De bessen blijven heel lang aan de takken hangen zodat vogels er zelfs in de winter nog plezier aan hebben. Al hebben ze de gele blijkbaar minder graag...
-
Voor de mens zijn de bessen niet eetbaar.
-
De doornen kunnen bij schrammen hevige jeuk en irritatie veroorzaken ( ik spreek uit ervaring)
Vicia cracca + Vicia Dasycarpa + Vicia villosa - Ptičja grahorica + Vlasastodlakava grahorica + Vlasastodlakava grahorica - Vogelwikke + Bonte wikke + Koewikke
-
15-70-100-200 cm- bloeitijd: 5-8
-
In en rond Kroatië zijn ongeveer 50 soorten en ondersoorten te vinden.
-
Je vindt wikke vooral op bouwland, langs wegen en in bermen.
-
Deze klimplant gebruikt andere planten om tegen op te klimmen.
-
Sommige soorten kunnen op die manier wel tot 2 m hoog raken.
Vicia faba - Bob - Tuinboon
-
40-100 cm - bloeitijd: 5-6 - oogst: 6-8
-
De bloemen van deze klimmer zijn wit met een paarse vlek en paarse strepen.
-
Deze soort is de enige die voor menselijke consumptie wordt geteeld.
-
Reeds van 6000 v.oor Christus werden ze in het Middellandse zeegebied gegeten.
-
De bonen zijn door de koolhydraten die ze bevatten uitstekende vleesvervangers.
-
Ze helpen ook tegen een te hoge cholesterol.
Krokus
Crocus chrysanthus Crocus neapolitanus
Crocus variegatus Crocus vernus
Crocus chrysanthus - Šafran - Vroege Krocus
-
8-15 cm- bloeitijd: 1-3
-
Deze bloembolletjes die wij maar al te graag de lente zien aankondigen komen in Kroatië van nature voor.
-
De buitenkant van de bloemblaadjes is vaak aflopend van kleur en ze hebben drie meeldraden.
-
Ze komen in allerlei kleuren en tinten voor.
-
De lange, smalle donkergroene blaadjes vertonen de typische zilveren , overlangse streep.
Crocus neapolitanus - Šafran - Napolitaanse krokus
-
10 cm- bloeitijd: 8-10
-
Dit krokusje bloeit in het najaar.
Crocus variegatus - Išarani šafran - Krokus variegatus
-
8-15 cm- bloeitijd: ?
-
De natuurlijke habitat en het verspreidingsgebied van deze mooie, zeldzame soort strekt zich uit van Noord Italië over Hongarije tot het noordelijke Balkanschiereiland.
-
De bloem wordt aangetroffen in weilanden, graslanden en op rotsachtige hellingen.
-
Ze heeft witte tot zacht lila bloemenblaadjes. Op de drie buitenste bloemblaadjes, aan de buitenkant, zitten, meestal drie, gevederde, donker paarse aders. De drie binnenste bloemblaadjes vertonen 1 lichter paarse lijn in het midden van het blaadje.
-
De meeldraden zijn geel tot oranje.
Crocus vernus - Proljetni šafran - Bonte krokus
-
15-20 cm- bloeitijd: 2-6
-
Lijkt sterk op de vorige soort, maar van deze zijn alle blaadjes gestreept op binnen en buitenkant.
-
Bovendien zijn de blaadjes ronder van vorm en is ook de buis, de basis van de kelk paars.
-
Deze soort bestaat ook in effen kleuren: wit, lila, paars, maar ook geel...
-
De smalle groene blaadjes hebben de kenmerkende witte overlangse streep van vele krokussoorten.
-
De meeldraden zijn gekroesd.
Sternbergia lutea Crocus flavus
Crocus sativus - Šafran - Safraankrokus
-
5-10 cm- bloeitijd: 10-11
-
Ja, toch wel, uit de saffraankrokus wordt saffraan gewonnen. Het zijn zowel de stijlen als de stempels, die smaak- & kleurstof zijn.
-
De meeldraden hebben geen enkele culinaire waarde.
-
De plant bloeit niet veel langer dan een week.
-
De plant, zou niet van nature in het wild voorkomen, maar verwilderd zijn...
Crocus tommasinianus - Tommasinijev šafran - Boerenkrokus
-
10-15 cm- bloeitijd: 2-3
-
Van nature komt deze soort voor op kalkrijke grond in Kroatië, Bosnië, Servië...
-
Je kan hem spotten tussen 1000 en 1500 meter hoogte.
-
De boerenkrokus spert zijn bloemen helemaal open in de zon.
-
De kelkbuis is in tegenstelling van de kelkbuis van de bonte krokus wit
Colchicum hungaricum - Mrazovac- Hongaarse krokus
-
12-15 cm- bloeitijd: 12-3
-
Dit winter bloeiende plantje uit de Balkan is zeer giftig.
-
Het plantje, dat geen echte krokus is, onderscheidt zich van de krokussen doordat de bloemen drie stijlen en zes meeldraden hebben. Ik heb haar toch hierbij geplaatst omdat ze er zo stek op lijkt dat vergissen niet ondenkbaar is...
-
De kleur varieert van wit-roze tot lila-paars
-
Dit Hongaarse krokusje werd tussen 1992 tot 2008 afgebeeld op de 2 Forint -munt van Hongarije.
Sternbergia lutea - Žuta lužarka - Gele amaryllis /Winternarcis / Gele herfstkrokus
-
15 cm - bloeitijd: 9-10
-
Deze endemische, op een krokus lijkende bloem hoort thuis bij de narcisfamilie Amaryllidaceae. Je kan ze vooral in het Velebitgebergte vinden. Al zal je daarvoor in de herfst moeten komen.... in de zomer sterft het plantje af tot op de bol.
Crocus flavus - Žuti šafran - Nederlandse gele krokus
-
5-6 cm - bloeitijd: 3-4
-
Op de hellingen van bergen kan je deze kleine, geurige, oranje-gele krokus aantreffen.
Lissen / Irissen
Iris adriatica Iris sibirica
Iris illyrica - Ilirska perunika - Illyrische iris
-
50-120 cm- bloeitijd: 5-7
-
Irissen komen in Kroatië veel voor, ook in het wild. De bloemen hebben 2 paar bloemblaadjes en 3 grote kelkbladen die men de 'watervallen' noemt.De 3 binnenste, kleinere bloemblaadjes noemt men 'standaarden'.
Iris croatica - Hrvatska perunika - Kroatische Iris
-
50-120 cm- bloeitijd: 5-7
-
Deze mooie paarse Iris met gelige baard is endemisch in Kroatië. De schutbladeren hebben een licht rode gloed in het paars.
Iris adriatica - Jadranska perunika - Adriatische Iris
-
4-15 cm- bloeitijd: 5-7
-
Deze dwerg Iris een kleine stengel en korte sikkelvormige bladeren. De bloemen heb je in allerlei kleuren, van violet, over paars tot geel. De 'baard' is blauw of geel.
Iris sibirica - Sibirska perunika - Siberische Iris
-
50-120 cm- bloeitijd: 5-6
-
Over de kruipende wortelstokken vind je bruine resten van oude bladeren uit het vorige groei en bloei seizoen.
-
De hangende witte watervallen hebben een uitwaaierende nerf of ader in dezelfde kleur als de effen bovenste bloembladeren.
-
Naast allerlei paars-violet-blauwe tinten is de bloem - zelden - ook in het wit te vinden.
Iris variegata - Šarena perunika - Hongaarse Iris
-
30-45 cm- bloeitijd: 6-7
-
De donkergroene, geribbelde bladeren hebben vertakte bloeistengels die in de zomer 2 à 3 geelachtig - tot melkwitte bloemen bevatten.
-
De hangende watervallen hebben bruin-paarse aderen.
Orchideeënfamilie
Waarom zet ik deze familie apart? Omdat er in Kroatië zoveel soorten (197 naar ik uit goede bron vernam) in zoveel kleuren en maten zijn dat ik ze nooit allemaal kan tonen. En ook omdat het zo wat overzichtelijker is dan wanneer ik ze kleur per kleur tussen de andere slides drop...
Neotinea tridentata - Trozubi kaćun - Drietandorchis
-
15-30 cm- bloeitijd: 4-5
-
De bloem wordt gekenmerkt door de drietandige helm - dit is het overhangende bloemblad dat de binnenzijde beschermd tegen regen.
-
Het onderste bloemblad, de lip is lichter gekleurd dan de rest van de bloem, met purperen vlekken of stippen.
Dactylorhiza viridis - Dactylorhiza viridis - Groene nachtorchis
-
6-30 cm- bloeitijd: 5-7
-
Deze groen tot licht-roodbruine orchidee leeft gemiddeld slechts drie jaar.
Orchis simia - Majmunske orhideje - Aapjesorchis
-
20-40 cm- bloeitijd: 5-6
-
Wanneer je goed kijkt kan je in de vorm van de wit met roze tot paars-rood gelogde lip de vorm van een aap- in diens specifieke houding - herkennen. Vandaar de naam dus.
Orchis purpurea - Grimizni kaćun - Purperorchis
-
30-75 cm- bloeitijd: 5-7
-
Op de witte of bleekroze lip bevinden zich purperkleurige haartjes. De middenslip is breeder en vaak gespleten in het midden.
-
De bloem heeft een toffee-achtige geur.
Himantoglossum robertianum / Barlia robertiana - Robertova barlia- Reuzenorchis
-
40-100 cm- bloeitijd: 1-4
-
Deze van nature in het Middelandse zeegebied voorkomende soort kan je aantreffen in korte graslanden en open bossen tot op een hoogte van 1700 meter.
-
Het is de grootste Europese soort.
-
Ook één van de vroegst bloeiende soorten.
-
Wanneer je de bol kookt is hij eetbaar.
Anacamptis morio Dactylorhiza sambucina
Neotinea ustulata - Crnocrveni kaćun- Aangebrande orchis
-
10-80 cm- bloeitijd: 4-6
-
De plant heeft blauwgroene, lancetvormige bladeren, 5 tot 10 stuks.
-
Deze, zelfs in het Middellandse zeegebied zeldzame verschijning groeit op arme grasweiden
en berghellingen tot 2000m hoogte.
Orchis militaris - Kacigasti kaćun - Soldaatje
-
25-45 cm- bloeitijd: 5-6
-
Deze heerlijk geurende, doch zeldzame soort groeit op vochtige, kalkrijke gronden.
Met heel veel geluk kan je hem vinden op arme grasvlaktes, in loofbossen, tussen struikgewas.
Orchis morio / Anacamptis morio - Mali kaćun - Harlekijn
-
8-30 cm- bloeitijd: 4-5 / 9-10
-
De bladeren zijn lichtgroen, lancetvormig en effen van kleur.
-
De onderste bladeren zitten in rozet geschikt.
-
De bovenste bladeren omvatten de stengel.
Dactylorhiza sambucina - Bazgin kaćun - Vlierorchis
-
10-30 cm- bloeitijd: 4-7
-
De plantjes staan meestal - al dan niet verspreid - in groepjes bij elkaar.
-
De bloemen zijn wit-geel of lila-paars.
-
Ze geuren zacht naar vlierbloemen
Ophrys sphegodes Ophrys illyrica
Ophrys apifera- Pčelina kokica - Bijenorchidee
Door de gele tekening en beharing aan de rand, de groene zuil waarin twee ogen lijken te zitten,
lijkt de 'onderlip' op een bij.
Ophrys scolopax - Kokošica - Sniporchis
-
Is een meerjarige plant vanuit ondergrondse wortelknol die elk jaar opnieuw een bloemstengel vormt.
-
De kleur en de tekening van de bloem zijn zeer variabel. Het speculum duidelijk tot haast onzichtbaar zijn.
-
De kelk- en kroonbladen kunnen variëren van groen over wit tot violet en ook de kleur van de lip kan variëren van geelgroen tot bijna zwart.
-
Er kunnen zelfs vlekken aanwezig zijn...
Ophrys sphegodes - Kokica paučica - Spinnenorchis
-
20-30 cm- bloeitijd: 5
-
De brede-lancetvormige, zilverachtig, glimmende bladeren, zijn vaak al verwelkt als de bloemen zich openen.
-
Een duidelijk h-vormig speculum, bruin of blauw met een witte rand valt op in het midden van de lip.
Ophrys illyrica - Ophrys illyrica - Vroege spinnenorchis
-
25-35 cm- bloeitijd: 3-5
-
De kleine lip is roodbruin tot zwart en fluweelachtig behaard. Ze heeft een brede gele tot oranje rand.
-
Het basaal veld is bijna altijd iets helderder van kleur dan de rest van de lip.
Ophrys speculum /Ophrys ciliata
-
Het is een soort die vooral opvalt dankzij de zeer kleurrijke bloemen met een opvallend blauwe 'tong'.
Ophrys fusca - ? - Bruine ophrys
-
Deze forse plant heeft twee tot tien groen en bruine bloemen in een korte aar.
Cypripedium calceolus - Gospina papučica - Vrouwenschoentje
-
Een bloemstengel draagt één of twee bloemen.
-
De bloemen vallen op door de grote, holle, gele lip.
-
De andere bloembladen zijn bordeaux rood tot bruin.
Himantoglossum adriaticum - Jadranska kozonoška - Adriatische Bokkenorchis
-
30-75 cm- bloeitijd: 5-7
-
Deze zeldzame bloem komt enkel voor langs de kusten van het Middellandse zeegebied en vooral langs Adriatische Zee.
Neottia nidus-avis Cephalanthera longifolia
Serapias lingua Serapias istriaca
Serapias lingua - Kukavica - Gewone tongorchis
-
10-35 cm- bloeitijd: 3-6
-
De lange bloem ( tot2.5cm) heeft een opvallende tongvormige lip in schakeringen van wit over roze naar wijnrood.
Serapias istriaca - Istarska kukavica - Istrische koekoek
-
10-30 cm- bloeitijd: 5-6
-
In de zuidelijkste regio van Istrië ligt het blijkbaar beperkte verspreidingsgebied van deze bloem die erg op de vorige lijkt.
-
Vooral in het Kamenjak Natuur Park, achter Pula kan je hem aantreffen.
-
Pluk deze donkere grijs-paarse tot karmozijnrode schoonheden niet, het is een zeldzame en zeer bedreigde soort,
Nog veel meer soorten en meer weten over orchideeën in Kroatië ?
Neottia nidus-avis - Šumska kokoška - Vogelnestje
-
20-45 cm- bloeitijd: 5-6
-
Deze kleurloze - bruinige orchidee groeit in de diepe schaduw van oude loofbossen op vochtige tot natte bodem.
Cephalanthera longifolia - Dugolisna naglavica - Wit bosvogeltje
-
15-50 cm- bloeitijd: 5-7
-
De bloei aar telt tussen de tien en de twintig, geurende witte bloemen die duidelijk gescheiden staan.
Lelies & Waterlelies
De meeste wilde lelies in Kroatië vind je in de bergen.
Lilium bulbiferum Hemerocallis fulva
Lilium martagon - Tamnogrimizni ljiljan - Turkse lelie
-
70-90 cm- bloeitijd: 6-7
-
De bloemen hebben donkerdere vlekjes op hun omhoog krullende bleomblaadjes.
-
Ze groeien aan een knikkend steeltje aan de top van de stengel. aan een knikkend steeltje.
-
Omdat ze op een tulband lijkt kreeg deze bloem haar naam.
-
Deze lelie bestaat in vele kleuren en tinten.
Lilium carniolicum - Kranjski ljiljan - Gouden appel
-
30 cm - 6-8
-
Ook van deze soort krullen de bloemblaadjes achterwaarts omhoog.
-
De bloemen zijn aan de onderkant gespikkeld met zwarte stippen.
-
De meest voorkomende kleur is geel, met varianten over oranje tot rood
Lilium candidum - Bijeli ljiljan - Madonna-lelie
-
120-200 cm- bloeitijd: 6-8
-
De lange bloemstengel komt pas in het late voorjaar boven. Hieraan ontwikkelen zich de zuiver witte bloemen met gele keel.
-
De plant behoudt zijn basale bladeren rozet in de winter, de rozet sterft af in de zomer en vormt dan ook een nieuwe.
Lilium bulbiferum - Lukovičavi ljiljan - Roggelelie
-
30-90 cm- bloeitijd: 6-7
-
De roggelelie heeft rechtopstaande bloemen met donkere vlekjes bloemdekbladen.
-
Ze zitten in en tros van één tot vijf bloemen bij elkaar in een tros.
-
De helmknoppen zijn oranje tot roodbruin.
Hemerocallis fulva - Dnevni ljiljan - Oranje daglelie
-
40-150 cm- bloeitijd: 6-8
-
Oranje daglelie is een invasieve soort in Kroatië. Ze komt oorspronkelijk uit Azië maar heeft zich verspreidt door vegetatieve groei in bossen en velden. Vaak worden ze aanzien als een inheemse soort.
-
Elke bloem gaat maar één dag open en verwelkt daarna.
Nymphoides peltata - Mali lopoč - Geel drijvend hart
-
5-15 cm - bloeitijd: 5-10
-
De onder water kruipende stolonen kunnen zich tot 2 meter uitstrekken.
-
De plant heeft geel - groene tot groene, hartvormige drijvende bladeren met een paarsige onderzijde.
Nymphaea alba - Bijeli lopoč - Witte waterlelie / Witte Lotus
-
5-15 cm - bloeitijd: 6-8
-
Witte waterlelies hebben geurige, grote bloemen met kanariegele tot oranje knop en stempeldraden
-
Ze groeit het liefste in ondiep, stilstaand of zeer zwak stromend water.
